preloader
Strona główna - Zakres usług

Przeszczep flory jelitowej - co to jest?

Przeszczep kału zwany również transferem flory lub mikrobioty jelitowej (FMT – fecal microbiota transplant) to metoda leczenia, która polega na pobraniu stolca od zdrowej osoby i wprowadzeniu go do jelita chorego pacjenta. Jego wykonanie jest uzasadnione po długotrwałej kuracji antybiotykami lub po ciężkiej infekcji jelita grubego.

Przeszczepienie mikrobioty jelitowej polega na przeniesieniu mikroorganizmów bytujących w jelicie zdrowego dawcy do przewodu pokarmowego chorego biorcy. Transplantację mikrobioty wykonuje się w celu odtworzenia naturalnego składu bakterii w jelitach. Zalecana jest obecnie w standardach leczenia nawrotowych zakażeń Clostridioides difficile (dawniej Clostridium difficile), gdzie jej skuteczność wynosi przy doustnym podaniu 92%.

Mikrobiota jelitowa to wszystkie mikroorganizmy, które bytują w przewodzie pokarmowym człowieka. Są to przede wszystkim bakterie, wirusy i grzyby. Mikrobiota uczestniczy w procesach związanych z trawieniem i wchłanianiem substancji pokarmowych, a bakterie wchodzące w jej skład pełnią rozmaite funkcje, ich prawidłowa struktura ilościowa i jakościowa warunkuje homeostazę całego organizmu, kształtując odporność, metabolizm i syntezę wielu związków chemicznych. Stąd tak istotny jest jej prawidłowy skład.

Przeszczep kału jest również przeprowadzany u osób chorych na nowotwory, ponieważ chemioterapia negatywnie wpływa na stan błony śluzowej jelit i pogarsza odporność organizmu. Trwają również badania nad zastosowaniem terapii do leczenia otyłości, zespołu metabolicznego, stwardnienia rozsianego, choroby Parkinsona, zespołu przewlekłego zmęczenia oraz autyzmu.

W HiperMedica zabiegi przeszczepienia mikroflory jelitowej wykonują Dr Aneta Bartczak oraz Dr Maciej Wysocki

Zachorowalność na infekcję Clostridioides difficile (CDI – Clostridioides difficile infection), a także śmiertelność z nią związana, wzrosły istotnie na przestrzeni ostatnich lat. Dotyczy to zarówno infekcji, do której dochodzi w szpitalach, jak i poza placówkami medycznymi. W Polsce w 2022 roku zgłoszono 21371 zachorowań na CDI, z czego 71% osób było hospitalizowanych.


CDI może występować pod postacią różnych zespołów klinicznych: począwszy od łagodnej biegunki poantybiotykowej, poprzez rzekomobłoniaste zapalenie jelita, do piorunującego zapalenia jelita czy toksycznego rozdęcia okrężnicy tzw megacolon. CDI jest chorobą nawrotową. Jej nawrót rozpoznaje się na podstawie objawów potwierdzonych badaniem kału. Do nawrotu dochodzi w okresie 2-8 tygodni od poprzedniego epizodu, którego objawy ustąpiły po leczeniu lub bez wprowadzonego leczenia.

 

U osób, u których dochodzi do drugiego nawrotu, stosuje się wankomycynę. W schematach leczenia możliwe są również inne metody terapeutyczne: leczenie fidaksomycyną lub transplantacja mikrobioty jelitowej. Przeszczepienie mikrobioty jelitowej jest rekomendowane osobom, u których występowały liczne nawroty, a wcześniejsze, odpowiednio stosowane schematy antybiotykoterapii okazały się nieskuteczne. W zabiegach transplantacji dotyczących infekcji C. difficile nie jest wymagana zgoda Komisji Bioetycznej.

Inne wskazania do zastosowania FMT to:
  • oporność na leczenie zespołu jelita nadwrażliwego (IBS);
  • oporność na leczenie zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO);
  • kolonizacja przewodu pokarmowego szczepami bakterii antybiotykoopornych (tzw. alert patogenami).

W tych wskazaniach wymagana jest zgoda Komisji Bioetycznej.

Po postawieniu diagnozy i ocenie zdrowia pacjent może zostać zakwalifikowany do antybiotykoterapii i transplantacji mikrobioty jelitowej. Przed wykonaniem zabiegu FMT stosuje się najczęściej czterodniową kurację wankomycyną, następnie odstawia się antybiotyk i wykonuje oczyszczanie jelita środkami przeczyszczającymi, najczęściej osmotycznie czynnymi, aby zmniejszyć ilość bakterii C. difficile w jelitach.

Preparaty mikrobioty jelitowej stosowane w Hipermedice pochodzą od firmy Human Biome Institute. Kapsułki zawierają mikrobiotę pochodzącą od zdrowych dawców, którzy przeszli szereg badań przesiewowych, w tym ponad 100-punktowy kwestionariusz zdrowotny i ponad 30 badań krwi i kału. Dawcy są monitorowani i ponownie kontrolowani w stałych okresach czasu. Dawca badany jest zawsze minimum dwukrotnie, zanim materiał pochodzący od niego zostanie udostępniony do leczenia. Wszystko po to, by materiał był maksymalnie bezpieczny i jednocześnie skuteczny.

Po zabiegu można wrócić do normalnej, zdrowej diety, należy jednak unikać czynników, które mogą doprowadzić do nawrotu zakażenia, przede wszystkim antybiotyków. Tak więc o FMT należy poinformować lekarza POZ, aby w razie konieczności zastosowania antybiotyku, wybrał preparat o najmniejszym ryzyku wywołania CDI.

Powiązane artykuły

Przeszczep mikrobioty jelitowej